ប្រែសម្រួល៖ ស-សម្បត្តិ

ស្ថានការណ៍ហាក់ដូចជាអាចកាន់តែអាក្រក់ជាងនេះទៅទៀតសម្រាប់អ៊ុយក្រែន។ បន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញមកនិយាយ។

បន្ទាប់ពីការដកប្រធានាធិបតី វ៉ូឡូឌីមៀរ ហ្សេឡិនស្គី ចេញពីការចរចាដំបូងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ីស្តីពីការបញ្ចប់សង្គ្រាម ត្រាំបានចោទប្រកាន់ដោយមិនត្រឹមត្រូវថា អ៊ុយក្រែនជាអ្នកចាប់ផ្តើមជម្លោះដែលបានបំផ្លាញទឹកដីរបស់ខ្លួន និងសម្លាប់ប្រជាជនរាប់ពាន់នាក់។

ហើយក្នុងការថ្លែងដែលមានលក្ខណៈប្រឆាំងខ្លាំងបំផុតរបស់គាត់ចំពោះមេដឹកនាំអ៊ុយក្រែន ត្រាំបានលើកឡើងនូវចំណុចមួយទៀត ដោយនិយាយថាដល់ពេលត្រូវធ្វើការបោះឆ្នោតនៅអ៊ុយក្រែនហើយ ដែលជាការព្យាយាមចាប់ផ្តើមដំណើរការរុញច្រានហ្សេឡិនស្គីចេញ។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកនឹងបង្កើនការភ័យខ្លាចថ្មីនៅអឺរ៉ុប ដែលក៏ត្រូវបានដកចេញពីការចរចារវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ីនៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដែរ ថាត្រាំនឹងព្យាយាមដាក់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនៅអ៊ុយក្រែនដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់មិត្តរបស់គាត់នៅក្នុងក្រឹមឡាំង។

សម្តីរបស់គាត់ក៏ហាក់ដូចជាផ្ទុយដោយផ្ទាល់ពីការធានារបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់គាត់ផ្ទាល់គឺលោក ម៉ាកូ រូប៊ីយ៉ូ បន្ទាប់ពីជួបជាមួយគណៈប្រតិភូរុស្ស៊ី ដែលថាកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពណាមួយនឹងមានភាពយុត្តិធម៌សម្រាប់ភាគីទាំងអស់។

ការវាយប្រហាររបស់ត្រាំទៅលើហ្សេឡិនស្គី ដែលត្រូវបានគេសរសើរថាជាវីរបុរសនៅសហរដ្ឋអាមេរិកដោយសារការប្រឆាំងនឹងការវាយលុករបស់រុស្ស៊ីទៅលើក្រុងគីវកាលពីដើមសង្គ្រាម គឺជាសញ្ញាច្បាស់លាស់នៃរបៀបដែលរដ្ឋបាលអាមេរិកថ្មីបានប្តូរជំហររបស់វ៉ាស៊ីនតោនពីការគាំទ្រជនរងគ្រោះនៃការឈ្លានពាន ទៅជាការផ្តល់រង្វាន់ដល់អ្នកឈ្លានពានវិញ។

“យើងមានស្ថានភាពមួយដែលយើងមិនធ្លាប់មានការបោះឆ្នោតនៅអ៊ុយក្រែន ដែលយើងមានច្បាប់អាជ្ញាសឹក” ត្រាំបានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅឯរមណីយដ្ឋាន Mar-a-Lago របស់គាត់។ ត្រាំក៏បានអះអាងថា អត្រាគាំទ្ររបស់ហ្សេឡិនស្គីគឺ “នៅត្រឹម ៤%” និងថា “យើងមានប្រទេសមួយដែលត្រូវបានបំផ្លាញខ្ទេចខ្ទី”។

ការស្ទង់មតិដែលអាចជឿទុកចិត្តបានគឺពិបាកធ្វើនៅក្នុងតំបន់សង្គ្រាមដែលមានប្រជាជនអ៊ុយក្រែនរាប់ពាន់នាក់ត្រូវបានជម្លៀសចេញពីលំនៅដ្ឋាន ឬរត់ភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេស។ ខណៈពេលដែលការស្ទង់មតិថ្មីៗបានបង្ហាញថា ប្រជាប្រិយភាពរបស់ហ្សេឡិនស្គីបានធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ពីការគាំទ្រស្ទើរតែទាំងស្រុងដែលគាត់ទទួលបាននៅពេលចាប់ផ្តើមសង្គ្រាម វាមិនមែនស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតទាបដូចដែលត្រាំបានលើកឡើងនោះទេ។

ប្រធានាធិបតីក៏បានព្រមានថា ដើម្បីឱ្យទស្សនៈរបស់អ៊ុយក្រែនអំពីជោគវាសនារបស់ខ្លួនត្រូវបានពិចារណា ប្រទេសនេះគួរតែមានការបោះឆ្នោត ដោយនិយាយថា៖ “អ្នកដឹងទេ ពួកគេចង់បានកៅអីនៅតុចរចា តើប្រជាជនអ៊ុយក្រែនមិនគួរមានសិទ្ធិនិយាយទេឬ ព្រោះវាបានកន្លងផុតទៅយូរហើយចាប់តាំងពីយើងមានការបោះឆ្នោត?”

ដោយហាក់ដូចជាមានការរំជើបរំជួលចំពោះការរិះគន់ថាគាត់និយាយតាមការឃោសនារបស់រុស្ស៊ីក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់គាត់អំពីសង្គ្រាម ត្រាំបានអះអាងថា “នេះមិនមែនជារឿងរបស់រុស្ស៊ីទេ វាជាអ្វីដែលចេញមកពីខ្ញុំ”។

ការបោះឆ្នោតចុងក្រោយរបស់អ៊ុយក្រែនត្រូវបានគ្រោងធ្វើឡើងកាលពីខែមេសាឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែហ្សេឡិនស្គីបាននិយាយថា វាមិនអាចទៅរួចទេសម្រាប់អ្នកបោះឆ្នោតក្នុងការទៅបោះឆ្នោតក្នុងពេលមានសង្គ្រាម ដែលជាជំហរត្រូវបានគាំទ្រដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេស។ ការទាមទាររបស់ត្រាំឱ្យអ្នកបោះឆ្នោតបញ្ចេញមតិក្នុងប្រជាធិបតេយ្យគឺជារឿងចម្លែក ដោយសារតែការបដិសេធរបស់គាត់ផ្ទាល់ក្នុងការស្តាប់សំឡេងរបស់ជនជាតិអាមេរិកក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ ២០២០ ដែលគាត់បានចាញ់។ ហើយវាកាន់តែក្លាហានថែមទៀត ដោយសារពូទីនបានស្ថិតនៅក្នុងអំណាចអស់រយៈពេលជាងពីរទសវត្សរ៍ដោយធ្វើការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយ និងដាក់ការគាបសង្កត់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប្រទេស។

ការព្យាយាមចុងក្រោយរបស់ត្រាំក្នុងការកែប្រែទស្សនៈរបស់អាមេរិកអំពីអ៊ុយក្រែន គឺស្រដៀងគ្នានឹងការព្យាយាមជាច្រើនលើកមុនរបស់គាត់ក្នុងការបំភ័ន្តការពិត ដើម្បីបង្កើតលទ្ធភាពសម្រាប់មហិច្ឆតានយោបាយរបស់គាត់។ ឧទាហរណ៍ដ៏ចំបងបំផុតនៃការធ្វើបែបនេះគឺការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០២០។

នៅឯ Mar-a-Lago គាត់ក៏បានព្យាយាមបកស្រាយឡើងវិញនូវការពិតជុំវិញការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីកាលពីបីឆ្នាំមុន នៅពេលដែលកងកម្លាំងរបស់ពូទីនបានវាយលុកឆ្លងកាត់ព្រំដែននៃប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យមួយ និងបានគូសផែនទីអឺរ៉ុបឡើងវិញ។

“ថ្ងៃនេះខ្ញុំបានឮថា ‘អូ យើងមិនត្រូវបានអញ្ជើញទេ'” ប្រធានាធិបតីបាននិយាយ ដោយយោងទៅលើការត្អូញត្អែររបស់អ៊ុយក្រែនដែលថាខ្លួនមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលរួមក្នុងដំណើរការសន្តិភាពដែលទើបចាប់ផ្តើម។ “អ្នករាល់គ្នានៅទីនោះអស់រយៈពេលបីឆ្នាំហើយ។ អ្នករាល់គ្នាគួរតែបញ្ចប់វាក្រោយរយៈពេលបីឆ្នាំ។ អ្នករាល់គ្នាមិនគួរចាប់ផ្តើមវាទាល់តែសោះ។ អ្នករាល់គ្នាអាចធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយបាន” គាត់បាននិយាយ។

ជាសារវន្ត ប្រធានាធិបតីហាក់ដូចជាកំពុងស្នើថា ជនជាតិអ៊ុយក្រែនគួរតែធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយរុស្ស៊ីដើម្បីជៀសវាងការឈ្លានពាន ដែលជាក់ស្តែងនឹងពាក់ព័ន្ធនឹងការចុះចូលទៅនឹងរដ្ឋាភិបាលរណបនៅក្រុងគីវដែលស្មោះត្រង់នឹងទីក្រុងមូស្គូ ឬគ្រាន់តែបោះបង់ការប្រយុទ្ធដើម្បីផ្តល់ជ័យជម្នះដល់ពូទីន។

ការឆ្លើយតបរបស់ត្រាំចំពោះការចរចានៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដែលគាត់បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថាអាចត្រូវបានតាមដោយការជួបផ្ទាល់ជាមួយពូទីននៅចុងខែនេះ មានហានិភ័យក្នុងការបង្កើនអ្វីដែលជាជ័យជម្នះរបស់ភាគីរុស្ស៊ីរួចទៅហើយ។ មតិយោបល់របស់គាត់ក៏ទំនងជានឹងបង្កើនការប្រឆាំងកាន់តែខ្លាំងឡើងទៅនឹងផែនការសន្តិភាពដ៏លំបាករបស់គាត់ក្នុងចំណោមជនជាតិអឺរ៉ុប ដែលរដ្ឋបាលរបស់គាត់និយាយថាត្រូវតែទទួលខុសត្រូវក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយនាពេលអនាគតដើម្បីបញ្ឈប់ការប្រយុទ្ធគ្នា។

ត្រាំហាក់ដូចជាមិនច្បាស់លាស់អំពីរូបរាងនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនៅអ៊ុយក្រែន ដែលបញ្ជាក់ពីការយល់ឃើញថាគោលដៅចម្បងរបស់គាត់គឺកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយដែលនឹងអនុញ្ញាតឱ្យគាត់អះអាងពីជ័យជម្នះនយោបាយផ្ទាល់ខ្លួន ប៉ុន្តែអ្នករិះគន់របស់គាត់ភ័យខ្លាចថាអាចនឹងបង្កើតជម្លោះនាពេលអនាគត។

គាត់បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា គាត់នឹងបើកចំហចំពោះលទ្ធភាពនៃការដាក់ពង្រាយកងទ័ពអឺរ៉ុបដើម្បីអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងណាមួយនាពេលអនាគត ទោះបីជាគំនិតនេះត្រូវបានបដិសេធដោយអ្នកតំណាងរុស្ស៊ីនៅក្នុងការចរចានៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏ដោយ។ គាត់មិនបានផ្តល់យោបល់លើការព្រមានរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស គៀ ស្តាមឺរ ដែលថាកងកម្លាំងបែបនេះនឹងមានលទ្ធភាពអនុវត្តបានតែជាមួយនឹង “ការគាំទ្រ” ពីសហរដ្ឋអាមេរិកប៉ុណ្ណោះ។ នេះបន្ទាប់ពីការព្រមានរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិក ភីត ហេកស៍សិត កាលពីសប្តាហ៍មុនថា នឹងមិនមានទាហានអាមេរិកណាម្នាក់ចូលរួមក្នុងការរក្សាសន្តិភាពនៅអ៊ុយក្រែនឡើយ។ ស្តាមឺរ ត្រូវមកដល់វ៉ាស៊ីនតោននៅសប្តាហ៍ក្រោយដើម្បីជួបប្រធានាធិបតី ហើយកំពុងបង្ហាញខ្លួនថាជាស្ពានតភ្ជាប់រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងអឺរ៉ុប។

ប៉ុន្តែការប្រាថ្នារបស់ត្រាំចំពោះពូទីន មិនត្រូវបានចែករំលែកដោយសមាជិកព្រឹទ្ធសភាសាធារណរដ្ឋយ៉ាងហោចណាស់ពីររូបឡើយ។

ប្រធានគណៈកម្មាធិការកងទ័ពព្រឹទ្ធសភា រ៉ូជឺរ វិកឃឺរ បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារថា គាត់មិនគិតថាមេដឹកនាំរុស្ស៊ីអាចទុកចិត្តបានទេ។ សមាជិកព្រឹទ្ធសភារដ្ឋមីស៊ីស៊ីពីរូបនេះបានប្រាប់ ម៉ាណូ រ៉ាជូ របស់ CNN ថា “ពូទីនគឺជាឧក្រិដ្ឋជនសង្គ្រាម ហើយគួរតែជាប់គុកអស់មួយជីវិត បើមិនដូច្នោះទេគួរតែប្រហារជីវិត”។

ហើយសមាជិកព្រឹទ្ធសភា ចន ខេនណឌី ក៏យល់ស្របនឹងការវាយតម្លៃយ៉ាងស្រួចស្រាល់របស់សហការីរបស់គាត់អំពីមេដឹកនាំរុស្ស៊ី ទោះបីជាមិនបានរិះគន់វិធីសាស្ត្ររបស់ត្រាំចំពោះការចរចាសន្តិភាពក៏ដោយ។ “វ្លាឌីមៀរ ពូទីន មានចិត្តខ្មៅ។ គាត់ច្បាស់ណាស់មានចំណង់ឃោរឃៅដូចស្តាលីន” ព្រឹទ្ធសមាជិករដ្ឋលុយស្យាណាបាននិយាយ។ ដោយបញ្ជាក់ពីការគោរពរបស់គណបក្សចំពោះត្រាំ គាត់ក៏បានបដិសេធការអះអាងថា ប្រធានាធិបតីបានផ្តល់សម្បទានសំខាន់ៗដល់រុស្ស៊ី គ្រាន់តែដោយការនាំវាចេញពីការទូតដាច់ដោយឡែក។

“ខ្ញុំមិនទាន់ឃើញយើងចាត់វិធានការណាមួយដើម្បីបន្ធូរបន្ថយសម្ពាធលើពូទីននៅឡើយទេ” គាត់បាននិយាយ៕